بحران پاندمی کرونا بسیاری از کسبوکارها را زمینگیر کرد و به محدوده زیان کشاند؛ اما علیرغم قرنطینه و رکود اقتصادی، بازیگران تجارت الکترونیکی و ارائهدهندگان خدمات پست لجستیک را میتوان برندگان این بحران جهانی در عرصه کسبوکار دانست. پست نوین پیش از این در سلسله یادداشتهایی، توصیفی کیفی از پدیده رشد تجارت الکترونیکی و پست لجستیک در طول دوره پاندمی ارائه داده و مکانیسمهای حامی این رشد و چالشهای پیش روی آن را مورد بررسی قرار داده است. در این یادداشت تصویری مبتنی بر دادههای آماری از روند این رشد در بخشهای گوناگون بازار جهانی ارائه میشود.
بحران پاندمی کرونا بسیاری از کسبوکارها را زمینگیر کرد و به محدوده زیان کشاند؛ اما علیرغم قرنطینه و رکود اقتصادی، بازیگران تجارت الکترونیکی و ارائهدهندگان خدمات پست لجستیک را میتوان برندگان این بحران جهانی در عرصه کسبوکار دانست. پست نوین پیش از این در سلسله یادداشتهایی، توصیفی کیفی از پدیده رشد تجارت الکترونیکی و پست لجستیک در طول دوره پاندمی ارائه داده و مکانیسمهای حامی این رشد و چالشهای پیش روی آن را مورد بررسی قرار داده است. در این یادداشت تصویری مبتنی بر دادههای آماری از روند این رشد در بخشهای گوناگون بازار جهانی ارائه میشود.
طبق جدیدترین بررسیهای آماری موسسه تحقیقات حمل و نقل تی.آی(T.i)، بازار جهانی پست لجستیک و حمل سریع (اکسپرس)، یکی از این برندگان بزرگ بحران پاندمی کرونا بوده است. تی.آی در ارزیابیهای خود از سال 2020 ارزش کل این بازار را 375.5 میلیارد یورو (با رشد 9.6 درصد نسبت به سال گذشته) تخمین زد. این موسسه همچنین نرخ رشد مرکب سالانه در فاصله سالهای 2020-2024 را برای این بازار 7.5 درصد پیشبینی کرده و بر این اساس انتظار میرود ارزش کل بازار خدمات پست لجستیک تا پایان 2024 از 501 میلیارد یورو فراتر رود.
بر اساس ارزیابیهای تی.آی، با توجه ظرفیت انسانی و اقتصادهایی با رشد بسیار بالا در محدوده آسیا و اقیانوسیه، بازار خدمات پست لجستیک این منطقه در فاصله سالهای 2020-2024 شاهد رشد مرکب سالانه بالغ بر 11 درصد خواهد بود و انتظار میرود با رشد سریع بخش اکسپرس در چین و سایر بازارهای اصلی آسیا مانند کره و ژاپن، منطقه آسیا و اقیانوسیه رشدی سریعتر و پایدارتر را در مقایسه با بازارهای سایر مناطق جهان تجربه کنند.
پیشبینی میشود بازار اکسپرس اروپا در بازه 2020-2024 با 4.5 درصد رشد مرکب سالانه، سریعتر از انتظارات پیش از پاندمی، رشد میکند. یکی از دلایل تسریع روند توسعه تجارت الکترونیکی و پست لجستیک در اروپا این است که اروپا و بهویژه آلمان، در چارچوب تمهیدات محافظت اجتماعی در برابر کرونا، تحت فشار قابل توجهی برای دیجیتالی شدن قرار گرفتهاند و انتظار میرود حتی پس از پایان پاندمی نیز این روند را حفظ کنند.
پیشبینی میشود بازار داخلی اکسپرس آمریکای شمالی برای دوران پس از کرونا در سالهای 2020-2024، رشد مرکب سالانه 4.5 درصد را تجربه کند که کمی کمتر از تخمینهای پیش از بروز کووید 19 است. هر چند در بزرگترین بازار این منطقه یعنی ایالات متحده، اقدامات مربوط به فاصلهگذاری اجتماعی، به میزان تقاضا برای خدمات خردهفروشی الکترونیکی و پست لجستیک افزوده است، اما پیشرویهای عمده فعالان تجارت الکترونیکی برای تصرف بازار خردهفروشیهای سنتی پیش از پاندمی، بحران اقتصادی ناشی از پاندمی و آسیب زنجیره تأمین بین قارهای در دو سوی اقیانوس آرام، موجب ایجاد محدودیت در رشد تجارت الکترونیکی و به تبع آن پست لجستیک در آمریکای شمالی و بهویژه ایالات متحده شده است.
در مجموع بحران پاندمی کرونا سرعت رشد تجارت الکترونیکی و به تبع آن پست لجستیک را در سراسر جهان افزایش داده است و این موضوع در کنار ضعف قدرت انطباق خردهفروشیهای کوچک سنتی و بازیگران کوچک مقیاس تجارت الکترونیکی سبب شده است در موج اول تغییرات، شاهد افزایش فاصله میان بازیگران پیشتاز تجارت الکترونیکی با سایر نقشآفرینان اکوسیستم صنعت خردهفروشی باشیم.
بازیگران پیشرو تجارت آنلاین مانند آمازون و علیبابا که از قضا بازوهای پست لجستیکی اختصاصی خود را نیز در اختیار داشتند، توانستند سهم بازار خود را در حین قرنطینه گسترش دهند و فروش آنلاین را در جمعه سیاه، دوشنبه سایبری و سایر مناسبتها و تاریخهایی که دوران اوج تجارت الکترونیکی محسوب میشوند، در سراسر جهان افزایش دهند.
غول آنلاین چین، گروه علیبابا، در مدت 11 روز برگزاری «جشنواره خرید جهانی» در ماه نوامبر، میزبان مجموعه معاملاتی به ارزش 74.1 میلیارد دلار بوده که 26 درصد نسبت به دوره مشابه در سال 2019 افزایش داشته است. در همین حال سینیائو، بازوی لجستیک گروه علی بابا، در طی این مدت بیش از 2.32 میلیارد سفارش را پردازش کرده و تحویل داده است. درآمد علیبابا در سه ماهه سوم سال 2020 به 22.8 میلیارد دلار بود که 30 درصد نسبت به سالهای پیش افزایش داشته است.
آمازون درآمد خود را در طی سه ماهه سوم سال 2020 مبلغ 96.1 میلیارد دلار اعلام کرد که نسبت به سه ماهه مشابه سال 2019، افزایش 37 درصدی را نشان میدهد. صاحبنظران تجارت الکترونیکی و پست لجستیک، هنوز هم ظرفیت عملیاتی زیرساختها و ناوگان لجستیک را مهمترین گلوگاه این شرکت برای ادامه مسیر رشد سریع میدانند. در همین چارچوب آمازون به گسترش شبکه لجستیک خود بهویژه در آسیا ادامه میدهد. این شرکت اخیراً از برنامههای خود برای افزودن 10 مرکز پردازش سفارش جدید و گسترش هفت سایت موجود در هند به عنوان بخشی از استراتژی تجارت الکترونیکی جهانی خود خبر داده است.