بازار پست لجستیک در سال 2020 دستخوش کرونا، تغییراتی را تجربه خواهد کرد که هنوز برای ترسیم چشمانداز واقعبینانه آن در پایان سال به اطلاعات بیشتری نیاز است. اما اطلاع از دادههای کلان اقتصاد جهان، بازار خردهفروشی و تغییرات بازار پست لجستیک در سال 2019، میتواند در تصویر رویدادها و وقایع سال 2020 این صنعت به ما کمک کند.
در چند هفته گذشته، چشمانداز تاثیر اپیدمی کرونا بر اقتصاد جهانی و خردهفروشی آنلاین به سرعت تغییر کرده است.
این گزارش، خلاصهای از روایت apex-insight در باره مهمترین اثرات اپیدمی کرونا بر اقتصاد جهانی و تجارت الکترونیکی است.
در کجا ایستادهایم؟
- تولید ناخالص داخلی جهانی به طور قابل توجهی در فصل اول و دوم سال 2020 کاهش یافته و با بهبود اوضاع، این روند در فصل سوم معکوس شده و سطح تولید ناخالص داخلی در کشورهای مختلف تا اندازهای بازیابی خواهد شد.
- خرده فروشان آنلاین به عنوان جایگزینی برای خرید از فروشگاههای فیزیکی که بسیاری از آنها اکنون بسته شدهاند، بازارهای تازهای به دست آوردهاند؛ با این حال، رقم کلی تجارت الکترونیکی، به دلیل کاهش عمده خریدهای غیرضروری عملا تغییر چندانی نکرده است.
توصیف خلاصه وضعیت پست لجستیک در جهان در سال 2019
- حجم بازار جهانی لجستیک بستههای پستی یا همان پست لجستیک، در سال ۲۰۱۹ تقریبا ۴۳۰ میلیارد دلار بود. این رقم با حدود 50 میلیارد دلار افزایش نسبت به سال 2018، یک رشد 13 درصدی را تجربه کرده است.
- آسیا پاسیفیک(شرق دور)، بزرگترین بازار منطقهای بستههای پستی است و به تنهایی حدود ۴۲ درصد از بازار جهانی را تشکیل میدهد.
سهم آمریکای شمالی و اروپا، روی هم رفته حدود ۵۰ % از بازار پست لجستیک است و 8 درصد باقیمانده در آفریقا، خاورمیانه و آسیای صغیر و آمریکای جنوبی توزیع شده است.
- هسته مرکزی بازار پست لجستیک شرق دور، کشور چین است که در سال 2019 با حدود 64 میلیارد دلار عملیات تجاری در حوزه پست لجستیک، به تنهایی 62 درصد بازار شرق دور را به خود اختصاص داده است.
- چین در حال حاضر از نظر تعداد بستههای پستی، با پشت سر گذاشتن ایالات متحده، تبدیل به بزرگترین بازار پست لجستیک جهان شده است؛ هر چند، از نظر حجم مالی عملیات پست لجستیک، چین هنوز پس از آمریکا، دومین بازار بزرگ جهان محسوب میشود.
- در اروپا، آلمان بزرگترین بازار ملی پست لجستیک محسوب میشود و در میان بازیگران اصلی این صنعت در قاره سبز، ایتالیا با 8.5 و بریتانیا با 7.1 درصد نرخ رشد مرکب سالانه، بازارهایی هستند که سریعترین رشد را داشتهاند.

خرده فروشیهای آنلاین، عامل اصلی رشد پست لجستیک
- رقم کل تجارت الکترونیکی در سال 2019، به 3.3 تریلیون دلار رسیده است؛ که نسبت به سال 2018 به معنای یک رشد 22 درصدی است.
- بزرگترین بازارهای خرده فروشی آنلاین جهان، آمریکا، بریتانیا، چین و ژاپن هستند.
- میزان رشد خرده فروشی آنلاین در چین بیش از ۳۳ درصد در سال بوده است.
-درصد رشد تجارت الکترونیکی در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه بیشتر از اقتصادهای توسعه یافته است.
- در سال 2019، سهم خردهفروشی آنلاین، حدود ۱۰ درصد از کل حجم خردهفروشی در جهان را به خود اختصاص داده است؛ در حالیکه این سهم در سال 2012 تنها 5 درصد بوده است.
- الگوی سنتی هاب و اسپوک در صنعت پست لجستیک، هنوز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ اما بعضی از فعالان پست لجستیک، به ویژه تازه واردهای این بازار، به دنبال ایجاد تغییراتی در این الگو یا بعضی از الگوهای جایگزین هستند.
- تحویل بسته در همان روز (SameDay) توسط شرکت آمازون به طور گستردهای ارائه میشود. اما برخی از ارائهدهندگان شخص ثالث، شامل آن دسته از فعالان تجارت الکترونیکی که مایل نیستند از بستر آمازون استفاده کنند، خدماتی نظیر تحویل در همان روز، تحویل فوری با قیمت ویژه و یا سایر گزینههای تحویل را ارائه میدهند و به این ترتیب حاکمیت آمازون بر بازار گام آخر تحویل در حوزه پست لجستیک با چالشهای جدی مواجه خواهد شد.
- با کاهش حجم نامهها، اپراتورهای پستی بیشتر روی بستهها تمرکز میکنند. به این ترتیب رویکرد تجاری و نگرش بینالمللی در فعالیت اپراتورهای پستی تقویت میشود.
- شرکتهای لجستیک طرف ثالث در بازار، هر روز نقش بیشتری در متصل کردن کوریرها به بخشهای مختلف بازار پیدا میکنند.
- حجم بستههای B2B در بیشتر بازارها با سرعت کمتری نسبت به تولید ناخالص داخلی در حال رشد است و این موضوع ناشی از ظرفیت مناسب و قابلیت اتکای بالای زنجیره تامین است که از ضرورت و اهمیت حمل بار موردی در بخش B2B کاسته است.
گرایشهای بازار
- در پاسخ به رشد و افزایش تقاضای خرده فروشان آنلاین، تلاش قابل توجهی از طرف شرکتهای حمل و نقل، عمده فروشان و هم طرفهای دیگر، مانند عرضهکنندگان خدمات پردازش سفارش، برای بهبود خدمات انجام شده است. در بعضی موارد، این کار با حمایت فعال دولتها و مقامات حاکمیتی مسئول در حوزه حمل و نقل انجام میشود که مهندسی مناسب گام آخر تحویل را یک اقدام کلیدی برای کاهش آلودگی زیستمحیطی در شهرها میدانند.
-بازیگران پیشرو تجارت الکترونیکی، به طور مشخص آمازون و علی بابا، که در مجموع حدود یک سوم کل تجارت الکترونیکی جهانی را در اختیار دارند؛ بر ایجاد و حفظ و توسعه خدمات اختصاصی گام آخر تحویل خود تاکید دارند که این موضوع نشاندهنده اهمیت استراتژیک موضوع گام آخر تحویل در مدل کسب و کار آنها است.
- شرکتهای لجستیک هم در زمینه بهبود سیستمهای اطلاعاتی برای ارائه اطلاعات بهتر در مورد تحویل به مشتریان و هم برای بهبود کارایی عملیاتی آنها سرمایهگذاری میکنند. فناورهای جدید در کل عملیات حمل اعمال میشود، از مرتبسازی خودکار و روباتیک دربها در انبارها گرفته تا آزمایش هواپیماهای بدون سرنشین و روباتها برای گام آخر و استفاده از قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاکچین.
چشم انداز رقابت
- این بازار با ترکیبی از اپراتورهای پستی ملی، ارائهدهندگان بینالمللی خدمات یکپارچه لجستیک، و شرکتهای خصوصی کوچکتر و تخصصیتر اداره میشود.
ارائهدهندگان خدمات یکپارچه لجستیک حدود 37 درصد، اپراتورهای پستی حدود ۲۴درصد و سایر شرکتهای بخش خصوصی ۳۹درصد باقیمانده بازار را در اختیار دارند.
- شرکتهای بزرگ ارائهدهنده خدمات یکپارچه، خارج از هسته مرکزی بازار خود در ایالات متحده و اروپا، بیشتر بر موضوع ترافیک بینالمللی متمرکز هستند که به ازای هر بسته سود بیشتری برای آنها دارد. این شرکتها البته در بازار شرق آسیا و به طور مشخص در چین، هنوز جای پای مطمئنی ندارند و این موضوع فرصتی راهبردی را پیش روی سایر فعالان پست لجستیک بینالمللی قرار داده است.
- برخی از اپراتورهای پستی، مانند ۳ اپراتور بزرگ اروپایی (از جمله DHL، تحت مالکیت دویچه پست)، اپراتورهای ملی پست چین و ژاپن و همچنین برخی شرکتهای کوچکتر، عملیات پست لجستیک را به طور قابل توجهی توسعه دادهاند.
این اقدام به آنها كمك كرده است كه كاهش حجم نامه خود را جبران كنند. بیشتر اپراتورهای پستی در ارایه خدمات داخلی، قدرتمند عمل میکنند. بسیاری نیز از طریق تشکیل انواعی از اتحادها و مشارکتها، میتوانند خدمات بینالمللی ارائه میدهند که معمولا قیمت رقابتی دارند اما سطح خدمات آنها با ارائهدهندگان خدمات یکپارچه لجستیک بینالمللی قابل مقایسه نیست.
(این گزارش در ژانویه و فوریه ۲۰۲۰ ، تهیه شده است و گرچه به آثار کرونا بر پست لجستیک میپردازد، اما در آن تاریخ هنوز ابعاد انتشار کووید_۱۹ درسطح جهان، چندان روشن نبود.)
منبع: apex-insight.com