اگر شرکت‌های فعال در زمینه پست لجستیک قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را داشته باشند، بهترین شرکای مستقیم خود را در صنعت دارو و صنعت غذا خواهند یافت. سرمایه‌گذاری زیرساختی در فناوری‌های کنترلی که در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارند، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسعه‌ای و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر نیز در این مسیر راهگشا خواهد بود.
تاریخ انتشارجمعه ۱۶ اسفند ۱۳۹۸ - ۲۱:۵۱
کد مطلب : ۱۱۲
۰
چشم انداز بازار ربات‌های آماده‌سازی سفارش و بسته‌بندی
پیشرفت جهانی، چالش ایرانی !
ربات‌های حوزه آماده سازی سفارش و انبارداری به سه گروه اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از:
- برداشت و جایگذاری
- بسته بندی
- پلتایزر(palletizer)
پیش بینی می شود که حجم این بازار تا سال 2023 به رقم 4.6 میلیارد دلار می‌رسد که به معنای تجربه یک نرخ رشد مرکب سالانه معادل 9.6 درصد در این بازه زمانی است. در حال حاضر ارزش این بازار 3.2 میلیارد دلار تخمین زده می شود.
در طول سال‌های اخیر بیشترین سهم بازار ربات‌های فعال در این حوزه، مربوط به ربات‌های بسته بندی کننده بوده و این بخش در حال حاضر چیزی در حدود 40 درصد کل بازار را در اختیار دارد، اما پیش بینی می شود که بیشترین سهم رشد در این بازار به ربات‌های بخش برداشت و جایگذاری (که در حوزه آماده سازی سفارشات مورد استفاده قرار می‌گیرند) و ربات‌های پلتایزر کننده، تعلق داشته باشد که اهمیت ویژه ای در عملیات بارگیری و باراندازی و در واقع اتوماسیون عملیات هاب و اسپوک دارند.
علاوه بر آن،پیش بینی می شود که ربات‌های برداشت و جایگذاری، از یک رشد مرکب سالانه 11.1 درصدی برخوردار باشند.
در بخش پلتایز‌کردن نیز پیش بینی می‌شود که تا سال 2023 بازار ربات‌ها با حدود 900 میلیون دلار افزایش به عدد2.3 میلیارد دلار برسد و این داده ها، به معنای حدود 13 درصد رشد مرکب سالانه است. در سال 2019 رشد بازار ربات‌های فعال در حوزه پلتایز کردن حدود 11.7 درصد بوده است.
صنعت غذا و دارو، شرکای استراتژیک
بزرگترین بازار این ربات‌ها در اقتصادهای شرق آسیا و اقیانوس آرام است و پیش بینی می شود که بازار این ناحیه جغرافیایی با رشد مرکب سالانه 10.3 درصدی، در بین سایر مناطق از سریع‌ترین رشد برخوردار باشد.
هر چند حضور این ربات‌ها در بخش‌های لجستیک خرده بار و پست لجستیک یک تحول راهبردی بزرگ به حساب می آید؛ اما، در حال حاضر، صنایع پیشتاز در استفاده از این ربات‌ها، صنعت غذا و صنعت داروست. به طور مشخص، فعلا بیشترین سهم در استفاده از این ربات‌ها متعلق به صنعت غذاست که حدود 40 درصد از این بازار را در اختیار دارد و بیشترین سرعت رشد در این حوزه نیز مربوط به صنعت داروست و پیش‌بینی می‌شود که رشد 11.3 درصدی را در سرمایه‌گذاری در بکارگیری این فناوری‌ها تجربه کند.
در مقیاس جهانی، مهمترین عامل رشد حضور ربات‌ها در فرآیندهای آماده‌سازی سفارش، بسته بندی و پلتایز کردن،حاصل بلوغ فناوری‌های کنترلی و همچنین تقاضای روزافزونی است که از بخش‌های غذا، دارو و لجستیک به این صنعت وارد می شود و در مقابل، هزینه‌های اولیه بالا در تغییر سیستم‌ها، نصب سیستم‌های جدید (به‌خصوص در شرکت‌های کوچک‌مقیاس) و کمبود نیروی انسانی خبره، مهمترین موانع پیش‌روی کاربست این فناوری است.
فرصت‌های مشترک همکاری باشرق آسیا
در ایران، قیمت پایین نیروی کار و هزینه بالای تجهیز منابع مالی، البته در کنار اثر تحریم‌های بین المللی، مهمترین موانع واردات فناوری برای کاربرد در صنایع گوناگون از جمله در لجستیک خرده بار و پست لجستیک است.
رشد این صنعت در کشورهای توسعه‌یافته، یک فرصت غیرمستقیم برای صنعت لجستیک ایران فراهم می‌کند. رسیدن سرعت رشد این صنعت به نرخ استهلاک ماشین‌آلات و حتی عبور از این مرز، بدین معناست که بازار خوبی برای تجهیزات دست دوم خطوط بسته بندی و پلتیاز کردن فراهم و فشار قابل توجهی به تولید‌کنندگان این ماشین آلات وارد می‌شود و در نتیجه امکان تهیه این سیستم‌ها را با قیمت‌ها و شرایط بهتر برای کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، فراهم‌تر می شود.
همچنین به نظر می رسد که هزینه پایین تربیت و استخدام نیروی فنی مهمترین نقطه قوتی است که بر اساس آن می‌توان بر روی سودآور بودن سرمایه‌گذاری در توسعه این فناوری ها حساب باز کرد.
البته در این مسیر، به همکاری و هم‌افزایی در میان همه صنایع و بخش‌های مختلفی نیاز است که استفاده کنندگان بالقوه این فناوری محسوب می‌شوند. بعبارت دیگر اگر شرکت‌های فعال در زمینه پست‌لجستیک قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را داشته باشند، بهترین شرکای مستقیم خود را در صنعت دارو و صنعت غذا خواهند یافت و البته سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی در فناوری‌های کنترلی که در طیف وسیعی از صنایع کاربرد دارند، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسعه‌ای و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، در این مسیر راهگشا خواهد بود.
بعلاوه باید در نظر داشت که انعطاف‌پذیری و کاربرد گسترده این ماشین آلات، می‌تواند برای آنها بازاری کارآمد ایجاد کند که سرمایه‌گذاری در این حوزه را، با اتکا به بازار مصرف، برای طیف وسیعی فعالان بازار واسطه گری مالی، جذاب خواهد کرد.
هر چند شاید رسیدن این سرمایه گذاری در این فناوری ها به نقطه سربه سر برای فعالان پست لجستیک، با توجه به شرایط گفته شده، به‌خصوص در مقیاس‌های کوچک، بسیار دشوار باشد؛ اما، از سوی دیگر، در مقیاس‌های بزرگ، افزایش سرعت و کارایی عملیات هاب و اسپوک، افزایش انعطاف در شبکه‌های لجستیکی و همچنین افزایش سرعت و قابلیت اتکا در فرآیند آماده‌سازی سفارش، ممکن است استفاده از این تکنولوژی‌ها را برای فعالان کلان مقیاس پست لجستیک، شبکه های گسترده لجستیکی و همچنین فعالان کلان مقیاس تجارت الکترونیکی جذاب و حتی مقرون‌به‌صرفه کند.
همچنین در صورت حذف یا کاهش تحریم‌های بین‌المللی، با توجه به بازار قدرتمند این حوزه در شرق آسیا و به‌خصوص چین و همچنین با توجه موقعیت ژئوپلتیک ایران و البته دسترسی به نیروی فنی ارزان قیمت، احتمالا فرصت‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک ایران و کشورهای شرق آسیا برای افزایش کاربرد این فناوری در کشور و به‌خصوص در بخش پست‌لجستیک، در قالب ارائه خدمات بین‌المللی لجستیک خرده‌بار، به میزبانی ایران، وجود خواهد داشت.
